- Całkowite finansowanie na poziomie 5,2 mld euro
- 41% funduszy na walkę ze zmianami klimatycznymi i zrównoważony rozwój – rekordowy wynik pod względem zielonych inwestycji EBI w Polsce
- Jedna trzecia środków na walkę ze skutkami pandemii
- Finansowanie projektów z zakresu odnawialnych źródeł energii, mobilności i biotechnologii
W roku mocno doświadczonym przez pandemię polska gospodarka mogła liczyć na silne wsparcie Grupy EBI – publiczny i prywatny sektor otrzymał finansowanie o łącznej wartości 5,2 mld euro. Środki przekazane w 2020 roku odpowiadają trendowi z lat poprzednich, co pokazuje, że Polska odpowiedziała szybko na wyzwania wynikające z pandemii i mimo wymuszonego spowolnienia kontynuowała inwestycje w przyszłość. Kredyty udzielone przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) sięgnęły 4,6 mld euro. Z kolei Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI) wsparł firmy z sektora MŚP kwotą 600 mln euro w gwarancjach i inwestycjach. Pod względem wielkości finansowania Polska znalazła się na piątym miejscu wśród 27 państw członkowskich UE, za Włochami, Francją, Hiszpanią i Niemcami.
Wielkość tych środków odpowiada ok. 1% PKB Polski, co oznacza, że nasz kraj jest na pierwszym miejscu wśród beneficjentów wspieranych przez Grupę EBI według odsetka PKB, biorąc pod uwagę 15 największych gospodarek UE.
– Jeśli ubiegły rok miał nas czegoś nauczyć, to tego, że wszelkie działania nadzwyczajne mogą, ale też muszą, być prowadzone równolegle z inwestycjami w przyszłość. To niezwykle istotne, że w 2020 r. Grupa EBI nie tylko utrzymała wysoki poziom wsparcia, ale przeznaczyła jedną trzecią swoich funduszy na inicjatywy związane z łagodzeniem wpływu Covid-19 na gospodarkę i około 40% na walkę ze zmianami klimatycznymi i zrównoważony rozwój – podsumowała Teresa Czerwińska, Wiceprezes EBI. ‑ Zwiększyliśmy „zielone” finansowanie i podobnie będziemy robić także w tym roku, równocześnie pomagając sektorowi publicznemu i prywatnemu w walce z pandemią. „Zazieleniony” program ożywienia gospodarczego i wsparcie innowacji po kryzysie wywołanym koronawirusem, to wspólny cel Polski i EBI.
– Zrównoważony rozwój i troska o klimat są dla nas niezwykle istotne. Pandemia Covid-19 pokazała wyraźnie, że musimy zwiększyć również inwestycje w obszarze cyfryzacji. Rozwój nowych technologii będzie miał kluczowe znaczenie w procesie dalszego rozwoju gospodarki, a także pomoże naszym obywatelom w ich pracy i społecznej aktywności. Zachęcam EBI, aby wspierał Polskę w finansowaniu naszych cyfrowych projektów – powiedział Tadeusz Kościński, Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej.
Walka z Covid-19
EBI wsparł mocno rządowy plan antykryzysowy, którego celem była walka z ekonomicznymi i społecznymi skutkami pandemii, w postaci kredytu udzielonego Ministerstwu Finansów we wrześniu w wysokości 650 mln euro. Ważnym elementem tego wsparcia była współpraca z Polskim Funduszem Rozwoju (PFR) w ramach której EBI objął w grudniu obligacje warte 500 mln zł, wspierając tym samym Tarczę Finansową – kluczową inicjatywę, której celem jest ochrona miejsc pracy i zapewnienie dostępu do finansowania w czasach silnych zakłóceń gospodarczych. Na początku lutego 2021r., EBI objął kolejne transze obligacji emitowanych przez PFR o wartości 2 mld PLN.
Inne działania, których celem jest wsparcie walki ze skutkami pandemii, obejmowały pożyczki dla MŚP i samorządów. Przykładem wsparcia dla branży biotechnologicznej jest pożyczka dla firmy Scope Fluidics w wysokości 10 mln euro na rozwój badań z zakresu diagnostyki, m.in. chorób zakaźnych takich jak Covid-19.
W sumie finansowanie udzielone przez Grupę EBI na projekty i inicjatywy związane z walką ze skutkami pandemii nad Wisłą stanowiło ok. 34% całkowitego finansowania udzielonego Polsce w zeszłym roku.
Zielony program ożywienia gospodarczego, transformacja energetyczna i mobilność
Grupa EBI zwiększyła finansowanie transformacji energetycznej Polski. Najważniejsze inicjatywy w tym obszarze to umowa z Pomerania Wind Farm, oraz z niemieckim deweloperem wpd AG na budowę lądowych farm wiatrowych. W drugi z tych projektów zaangażowany jest także Landesbank Baden-Württemberg (LBBW). Projekt ten otrzymał finansowe wsparcie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS). EBI podpisał też swoją pierwszą umowę w Polsce na budowę elektrowni słonecznych z Energy Solar Projekty.
Dwie kolejne umowy podpisane w 2020 r. mają na celu stworzenie wokół Wrocławia ekosystemu produkcji akumulatorów do samochodów elektrycznych. W marcu EBI podpisał umowę na pożyczkę w wysokości 480 mln euro z LG Chem Wroclaw Energy, na budowę i uruchomienie wysoko zautomatyzowanych, innowacyjnych zakładów produkujących zaawansowane ogniwa litowo-jonowe i akumulatory do samochodów elektrycznych. W czerwcu Bank podpisał umowę na pożyczkę w wysokości 125 mln euro dla firmy Umicore, na finansowanie nowego zakładu produkcyjnego materiałów katodowych dla producentów zaawansowanych technologicznie ogniw litowo-jonowych, takich jak LG Chem.
EBI kontynuował także finansowanie projektów w zakresie zrównoważonego rozwoju i rewitalizacji polskich miast i regionów. W 2020 r. 17 polskich miast i regionów otrzymało od EBI pożyczki na łączną kwotę 4,4 mld zł (ok. 1 mld euro). Pierwsza umowa na kredyt dla polskiego miasta poniżej 100 000 mieszkańców (Ostrowa Wielkopolskiego) została podpisana we wrześniu dzięki programowi wspólnego finansowania zainaugurowanemu razem z Bankiem Gospodarstwa Krajowego. W przyszłości udzielone zostaną kolejne, podobne pożyczki w ramach nowego programu o wartości 700 mln zł dla małych i średnich samorządów, który został zatwierdzony pod koniec 2020 r.
W ramach finansowania projektów miejskich, EBI wspierał rozwój przyjaznego środowisku transportu publicznego m.in. warszawskiego metra, tramwajów w Krakowie i pociągów podmiejskich w Trójmieście. Wsparcie otrzymały także krajowe sieci kolejowe PLK i PKP Cargo.
Łącznie finansowanie projektów wspierających walkę ze zmianami klimatycznymi i pro środowiskowy zrównoważony rozwój sięgnęło 41% całego wsparcia udzielonego przez Grupę EBI Polsce. Pod tym względem był to rok rekordowy.
EFIS: Polska beneficjentem Planu Junckera
Polska była też beneficjentem funduszy w ramach Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS), głównego filaru Planu Inwestycyjnego dla Europy (tzw. Planu Junckera), wspólnej inicjatywy EBI i Komisji Europejskiej funkcjonującej w latach 2015–2020 w celu pobudzenia inwestycji w gospodarkę europejską.
Zatwierdzone finansowanie w ramach EFIS sięgnęło 4,2 mld euro z czego 276 mln euro w 2020 r. Oczekuje się, że pobudzi ono inwestycje o wartości ok. 21,9 mld euro. Tym samym Polska znalazła się na piątym miejscu wśród krajów UE pod względem otrzymanych funduszy. Grupa EBI zamierza wykorzystać do maksimum możliwości InvestEU, następcy EFIS w ramach europejskiego budżetu na lata 2021–2027.
Więcej informacji o działalności EBI w Polsce:
Polska i dane na temat Polski w 2020 r.: link.
Lista komunikatów prasowych [w języku angielskim i polskim]: link.