Министрите на ЕУ формално го поддржуваат Стратешкиот патоказ на Групацијата ЕИБ и ја потврдуваат нејзината улога како финансиски огранок на ЕУ

• Министрите на ЕУ, кои се состанаа како Одбор на гувернери на ЕИБ, формално го поддржаа Стратешкиот патоказ на Групацијата ЕИБ, којшто поставува осум клучни приоритети за финансискиот огранок на ЕУ.
• Осумте приоритети вклучуваат климатска акција, дигитализација и иновации, безбедност и одбрана, кохезија, земјоделство и биоекономија, социјална инфраструктура, влијателни инвестиции надвор од ЕУ и придонес за зајакнување на европските пазари на капитал.
• Гувернерите, исто така, го иницираа процесот за промена на статутот на ЕИБ за да ѝ се овозможи на Групацијата ЕИБ да го искористи својот целосен потенцијал за поддршка на европската економија, притоа зачувувајќи ги ѕвездениот кредитен рејтинг, моќта и капиталната позиција на банката.

Усвојувањето на Стратешкиот патоказ следи по неколкумесечниот интензивен ангажман меѓу претседателката Надија Калвињо и владите на ЕУ, клучните партнери и акционерите, вклучително и посветени дискусии за време на состаноците на ЕКОФИН во февруари и април.

Поддржаниот патоказ ги вклучува следните главни елементи:

Започнување целна инвестициска програма за инвестирање „Стратешка технологија-ЕУ“ за забрзување на дигитализацијата и иновациите во стратешките технологии, како што се вештачката интелигенција, микрочиповите, природните науки и квантното пресметување. Оваа иницијатива ќе го покрие целиот синџир на вредност, вклучително и битните суровини, со што ќе се зајакне стратешката автономија на Европа и ќе се поттикнат домашните иновации.

Следејќи го мандатот на Еврогрупата, ЕИБ ќе ја прошири успешната Иницијатива за европски шампиони во технологија за да привлече приватен капитал за финансирање на зголемувањето на иновативните стартапи.

Исто така, ќе го повтори моделот на стандардизирани финансиски инструменти во други области за да собере приватни инвестиции во сектори како енергетска ефикасност за мали и средни претпријатија и обнова на згради. Овие иницијативи ќе придонесат за унапредување на Унијата на пазари на капитал на ЕУ.

ЕИБ ќе ги зајакне своите инвестиции и ќе развие нови финансиски инструменти за зајакнување на европската отпорност во управувањето со водите и поддршката на земјоделството, биоекономијата и безбедноста на храната. Овие програми ќе обезбедат ликвидност, здружени ресурси и неризични инвестиции.

Надвор од ЕУ, групацијата ЕИБ ќе го зајакне својот фокус на влијанието, со поддршка за Украина, обезбедувајќи успешен процес на проширување на ЕУ, зајакнување на меѓународните партнерства со соседните земји и поддршка на стратешката агенда на ЕУ Глобална порта во Африка и во целиот свет како врвни приоритети.  

Министрите ги поздравија веќе преземените конкретни чекори за спроведување на овие приоритети, вклучително и Акциониот план за понатамошно засилување на поддршката за европската безбедносна и одбранбена индустрија, истовремено зачувувајќи го финансискиот капацитет на банката. Групацијата ЕИБ веќе ја адаптираше својата политика за заеми за да го прошири опсегот на инвестиции што можат да се финансираат во областите на безбедност и одбрана, вклучувајќи воена мобилност, заштита на границите и други битни инфраструктури, деминирање и деконтаминација, кибербезбедност, вселена, истражување и развој и други технологии и инфраструктури со двојна употреба.

Гувернерите го започнаа и процесот за правење одредени измени во статутот на ЕИБ. Во согласност со другите меѓународни финансиски институции, оваа законска измена ќе му даде на Одборот на гувернери на ЕИБ компетентност да го определува коефициентот на задолженост, кој поставува номинален максимум на билансот на состојба на неподмирени заеми како процент од запишаниот капитал.

Законодавната процедура за оваа законска измена сега ќе биде преземена од управните тела на ЕИБ и Советот, во консултација со Европскиот парламент, Европската комисија и некои национални парламенти.

Како предмет на промена на статутот, гувернерите се согласија да го зголемат лимитот на коефициентот на задолженост од 250 % на 290 %, овозможувајќи ѝ на ЕИБ да ги одржува планираните годишни количини на заеми за 2024 година и да имплементира дополнителни мандати и гаранции од буџетот на ЕУ, притоа зачувувајќи го соодносот на својата моќ и капитал. Ова ќе обезбеди доволно простор за спроведување на Стратешкиот патоказ и за критични инвестиции во области како што се чиста енергија, батерии, општествена и територијална кохезија и безбедност и одбрана, зајакнувајќи ја европската стратешка автономија. Според новиот лимит, ЕИБ ќе го задржи својот многу висок коефициент на капитал од Основно ниво 1, дополнително зајакнат со внатрешни мерки за зајакнување на ефикасноста и профитабилноста и тоа без влијание врз европските даночни обврзници.

ЕИБ ќе продолжи да инвестира повеќе од половина од своето годишно финансирање во климатските активности, со фокус на чиста и достапна енергија и останува на пат да поддржи 1 трилион евра зелени инвестиции во битната деценија до 2030 година. Стратешкиот патоказ, исто така, планира речиси половина од годишните заеми на ЕИБ да се наменети за проекти во кохезионите региони. Ова, комбинирано со зголемениот акцент на инвестициите во општествените инфраструктури, како што се здравство, достапни домови и образовни објекти, ја нагласува посветеноста на Групацијата за правичен раст и конвергенција на животниот стандард.

„Граѓаните и бизнисите очекуваат Европа да поддржи инвестиции за иднината, што го подобруваат нивниот живот, ја зајакнуваат нивната безбедност и нудат нови можности.  Стратешкиот патоказ на Групацијата ЕИБ ќе помогне да се направи токму тоа, заштитувајќи ги просперитетот, конкурентноста и стратешката автономија на Европа“, рече претседателката на Групацијата ЕИБ, Надија Калвињо. „Нашите акционери одобрија јасен план за следните години, кој се надоврзува на силните страни на Групацијата ЕИБ и го отвора патот за зголемување на нејзината ефикасност и влијание, зголемувајќи ги инвестициите каде што тоа ќе направи разлика“.

Нови претседатели

Одборот на гувернери на ЕИБ, составен од министри назначени од секоја од 27-те земји-членки, вообичаено министри за финансии, исто така ги поздрави новиот Претседател на гувернери, назначувањето на нов Претседател на Одборот за ревизија, како и одобрувањето на годишниот извештај на Одборот за ревизија.

Со денешниот годишен состанок претседаваше Винсент Ван Петегем, премиер и министер за финансии на Белгија. „ЕИБ е импресивен европски инструмент што го мобилизира јавното и приватното финансирање кон инвестициските приоритети што ги споделуваат земјите-членки“, рече Ван Петегем, предавајќи ѝ ја ротирачката позиција на Претседател на Одборот на гувернери на Бугарија. „Беше привилегија и задоволство да претседавам со Одборот на гувернери на банката во изминатата година, а особено ми е мило што го предавам претседателството по одлуката да се овласти банката на ЕУ да направи повеќе во иднина, врз основата на јасен Патоказ“.

„Како финансиски огранок на ЕУ, Групацијата ЕИБ ќе продолжи да обезбедува финансии за поддршка на клучните приоритети внатре и надвор од Унијата. Групацијата ЕИБ има клучна улога во поддршката на зелената и дигиталната транзиција, кохезијата и регионите најтешко погодени од инвазијата на Украина“, рече привремената бугарска премиерка и министерка за финансии Људмила Петкова: „Експертизата и силната капитална позиција на ЕИБ ќе бидат основа за задржување на нејзината водечка улога и справување со предизвиците што претстојат“.

Како дел од ротацијата предвидена со Деловникот на ЕИБ, претседателството на Одборот за ревизија за наредниот едногодишен период беше предадено од Кристоф Хас на Нуно Грасијаш Фернандеш. За време на состанокот на Одборот на гувернери, Одборот за ревизија го презентираше својот годишен извештај кој ќе биде објавен во догледно време.

Основни информации

Групацијата на Европската инвестициска банка (ЕИБ) е институција за долгорочно кредитирање на Европската Унија во сопственост на нејзините земји-членки. Таа финансира здрави инвестиции што придонесуваат кон целите на политиката на ЕУ, вклучително со конкурентност, иновативност, одржлив развој, општествена и територијална кохезија, како и праведна и брза транзиција кон климатска неутралност.

Групацијата ЕИБ, која го вклучува и Европскиот инвестициски фонд (ЕИФ), потпиша вкупно 88 милијарди евра ново финансирање минатата година. Овие обврски ќе финансираат над 900 проекти и се очекува да мобилизираат околу 320 милијарди евра инвестиции, достигнувајќи до 400.000 компании и поддржувајќи 5,4 милиони работни места.

Околу 90 % од заемите на Групацијата ЕИБ финансираат инвестиции во ЕУ, додека 10 % се насочени кон проекти надвор од ЕУ и глобални стратешки сојузи, како на пример со Светската здравствена организација и УНИЦЕФ.

Сите нови проекти финансирани од Групацијата ЕИБ се усогласени со Парискиот климатски договор, додека инвестициите во фосилни горива не се подобни за финансирање. Групацијата ЕИБ е на пат да ја исполни својата посветеност да поддржи 1 трилион евра инвестиции за одржливост на климата и животната средина во деценијата до 2030 година, исполнувајќи ги своите ветувања од Патоказот на климатската банка. Над половина од годишното финансирање на Групацијата ЕИБ е потпишано за проекти кои директно придонесуваат за ублажување на климатските промени, адаптација и поздрава животна средина, додека речиси половина од финансирањето на ЕИБ внатре во ЕУ се канализира во кохезиони региони, каде што приходот по глава на жител е помал, истакнувајќи ја посветеноста на Банката за правичен раст и конвергенција на животниот стандард.